Chodźcie z nami na spacer po historycznym centrum Michalowiec...

Właśnie tutaj - na dzisiejszym Placu Kościelnym i na przyległych ulicach - została zapisana
najstarsza historia naszego miasta.

Jak mogła wyglądać ta okolica w średniowieczu? Na miejscu zamku i jego otoczenia zapewne
znajdował się ufortyfikowany dwór szlachecki, dodatkowo chroniony przez rzekę Laborec i
fosę, stał tutaj też mniejszy budynek sakralny - rotunda, obok niej z czasem dobudowano
znacznie większy gotycki kościół.

To rolnicze miasteczko pierwotnie należało do członka rodziny panów z Michalowiec
(Nagymihály). Być może najważniejszym członkiem był Albert z Michalowiec, zwany też
Albert Užský lub Viniansky - najwyższy przedstawiciel szpitalników na Węgrzech i chorwacko-
dalmatyński ban. Sławę zyskał głównie na polach bitew, sprawował też dobrze powierzone
urzędy, o czym świadczy przychylność króla Zygmunta Luksemburczyka. Z tej rodziny
pochodzi również rodzina Sztáray, która kształtowała historię miasta przez około dwieście lat
(od XVIII do XX wieku). Spomiędzy najsłynniejszych członków tej rozgałęzionej rodziny można
wspomnieć Irmę Sztáray - nadworna dama cesarzowej Elżbiety Habsburgskiej, bardziej znana
z nazwiska Sissi.

Zamek - dawna siedziba rodziny królewskiej Sztáray zachowana do dziś - jest jedną z
najcenniejszych zabytków architektury w rejonie Michalowiec. Od 1957 roku jest siedzibą
Muzeum Zemplina.

Zabudowania kompleksu zamkowego znajdują się na terenie pierwotnie średniowiecznego
zamku. Już w okresie renesansu przebudowano użytkowe części tej kamiennej architektury
na wygodniejszą rezydencję dworską. Podczas barokowej przebudowy w XVIII wieku
dobudowano do elewacji frontowej piętro i wieżę oraz wykonano nowe klatki schodowe. Na
początku XIX w., podczas ostatniej większej przebudowy - klasycystycznej, budowniczy H.
Koch dobudował parterowe skrzydła boczne, co nadało zamku rzut poziomy nieregularnej
litery U, tworząc w ten sposób tzw. honorowy dziedziniec (cour d'honeur).

Rodzina Sztárayów posiadała zamek michalowski nieprzerwanie od połowy XVIII wieku do
1944 roku. W XIX wieku w pobliżu zamku zbudowano okazałą stajnię z mieszkaniami dla
służby po bokach. Późnorenesansowy budynek tzw. starego zamku, położonego w parku,
powstał w połowie XVI wieku. Pierwotnie służył do celów mieszkalnych jako oddzielny
zamek, ewent. pańska rezydencja, później zaczęto go wykorzystywać do celów
gospodarczych - znajdowała się tam również administracja majątku Sztáray.

Z zamkiem wiąże się wiele legend - m.in. o tajemniczym podziemnym korytarzu lub białej
damie.